[align=center][b]اعضای انجمنی که خود را روشن بین تر از دیگران می دانستند. فرقه های مذهبیو جوامع سرّی بسیاری در زمان های مختلف خود را ایلومیناتی خوانده اند و پیوسته قصه هایی دربارۀ دست داشتن و کارگردانی آنان در وقایع جهانی برسر زبان ها بوده است. ایلومیناتیاسپانیایی، موسوم به آلومینادوس، عقایدی برگرفته از گنوستیسیمداشتند و در قرن ۱۶ دادگاه تفتیش عقاید (انگیزیسیون)آنان